Türkiye- Rusya 5. Üst Düzey İşbirliği Konseyi Toplantısı yapıldı
Türkiye- Rusya Üst Düzey İşbirliği Konseyi 5. Toplantısı Ankara’da Cumhurbaşkanlığı Sarayında, Cumhurbaşkanımız Sn. Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında yapıldı.
2023’TE İKİ ÜLKE ARASINDAKİ TİCARET HACMİ HEDEFİ 100 MİLYAR DOLAR
Türkiye ile Rusya arasında yıllık, 2013’de 32 milyar dolarlık bir ticaret hacminin mevcut olduğunu, ancak bunu yeterli görmediklerini, mevcut ticaret hacmini süratle artırmak gerektiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülke ticaret hacmini 2023’de 100 milyar dolara ulaşması yönünde iki tarafta da siyasi iradenin mevcut olduğunu söyledi. İki ülke arasında karşılıklı yatırımların çok daha iyi bir seviyeye ulaştırılmasını da değerlendirdiklerini ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan şöyle söyledi, “Özellikle enerji alanında Türkiye’nin ihtiyacını doğalgazda yüzde 50’si Rusya’dan temin ediliyor. Bundan dolayı bizlerle buradaki farklılık, hissedilir anlamda mevcut. 32 milyar dolardan 25 milyar dolar Rusya Federasyonu’ndan bize, 7 milyar dolar da bizden Rusya Federasyonu’na, orada tabii ticaret hacminde bir açıklık söz konusu. Bunun giderilmesi noktasında da aramızda müzakere ettik. Ortak menfaatler temelinde enerjiden turizme, müteahhitlikten yatırmalara iş birliği alanlarımızı güçlendirmeyi daha da zenginleştirmeyi arzu ediyoruz.”
AKKUYU NÜKLEER ENERJİ SANTRALİ’NİN YAPIM SÜRECİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ülkemizi ziyaret eden turistler içinde Rusya’dan gelenlerin birinci sıraya yükseldiğini belirterek, “Bu yıl, bunun daha da artacağına yönelik izlenimler var. Türkiye’de hayata geçirdiğimiz en önemli ve stratejik yatırımlarımızdan biri olan Akkuyu Nükleer Enerji Santrali ile ilgili geniş detaylı bir çalışmayı, değerlendirmeyi değerli dostum ile aramızda yaptık. Tabii 3 yılı aşkın bir süredir devam eden bu çalışmaların bundan sonraki süreci, dün ÇED’in onaylanmasıyla birlikte daha da artacak. Bu yatırımla ilgili, ki bu yatırımın bedeli 20 milyar dolar civarında, gerek Sayın Başbakan, gerek ilgili bakanlarla müşterek bir çalışma yapacağız. Bu müşterek çalışma ile ilgili de Rusya Federasyonu’nun Türkiye’deki yatırımlarına yönelik bu konudaki hassasiyetlerini aldık. Bu konuyu da bizler aramızda değerlendireceğiz” dedi.
“NÜKLEER ENERJİ SANTRALİ İÇİN RUSYA’DA 200 MÜHENDİSİMİZ EĞİTİM ALIYOR”
Turizm, vizesiz seyahat rejimi, toplumsal forumun faaliyetleri ve karşılıklı kültür merkezlerinin ihdası başlıklarıyla atılan adımların önemine işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ayrıca yine Akkuyu ile ilgili bir konuyu ifade edeyim: Şu anda biliyorsunuz gençlerimiz Rusya’da eğitim alıyorlar, 200 civarında gencimiz yetişecekler. Türkiye’ye dönüp, buradaki bu projeyi ellerine alıp bunu taşıyıp götürecekler. Bunun yanında da tabii yeni mühendislerimizi bu ekip yetiştirecek. Böyle de bir hedefimiz var” diye konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ÜDİK’e bağlı üç organdan birisi olan ve iki ülke halkları arasındaki etkileşimi artırmayı hedefleyen toplumsal forumun da bu hususların önemli bir yanın vurguladığını anlattı.
GÜNEY AKIM PROJESİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasında, “Enerji’de atacağımız adımlarda, ki bu çok önemli, bugüne kadar ‘Güney Akım’ diye geçen, ama şu ana kadar şu veya bu nedenlerle engellenen süreçte de bizler bu akşam yaptığımız görüşmelerle birlikte dayanışma içerisinde, herhangi bir hukuki neticesi olmayan ama ön mutabakatla tarafların bir çalışma yapıp, süratle kısa zamanda neticelendirip, bu ön mutabakatı daha sonra kesin bir mutabakata çevirmek suretiyle bir adım atacağız. Bu adımdan Türkiye olarak doğalgaz açığımızda bizler istifade edeceğimiz gibi Yunanistan sınırında, Türkiye topraklarında bir dağıtım merkezi, bir hat oluşturmayı ve oradan talep neyse bu talebe göre o merkezden cevabın verilmesi noktasında da bir ön mutabakatımız var. Bunu da özellikle burada ifade etmek istiyorum” dedi.
“KIRIM TATARLARININ SORUNLARINI DA ELE ALDIK”
Gerçekleştirdikleri görüşmede bölgesel sorunları da ele aldıklarına da işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Özellikle terör örgütlerine yönelik, başta DEAŞ ve PKK gibi, bunları görüşme imkânımız oldu. Buradan hareketle Suriye sorununu, Irak sorununu ele alma imkânımız oldu. Bunların değerlendirmesini aramızda yaptık ve bölgesel uluslararası meseleler de toplantımızın ana başlıklarının birini teşkil etmiş oldu. Bir diğer önemli başlık da Kırım ile ilgili sorunumuzdu, Kırım tatarları ile ilgili. Bu konuyu çok genişçe ele aldık ve bu konu ile ilgili olarak kendilerinin yaklaşımının olumlu olduğunu, ‘Kırım halkına yönelik, her türlü bugüne kadar elde edilmeyen hakları biz veriyoruz, vermeye de hazırız’ dediler. Bizim kişilere belli menfaat çıkarmak değil, Kırım halkının bütününe menfaat sağlamak, hatta Kırım Tatarlarının dilini resmî dil olarak şu anda kabul ettiklerini, yerleşim noktasındaki birçok sıkıntılarını giderdiklerini ve gidereceklerini, ‘Buna benzer herhangi bir sıkıntının olması halinde de biz direkt olarak görüşebiliriz, görüşebileceğiz’ dediler. Bu konuda da bir mutabakatımızın olduğunu gördük” dedi.
“AÇIK VE SAMİMİ BİR DİYALOG İÇERİSİNDEYİZ”
Görüşmeleri açık ve samimi bir diyalog içerisinde devam ettirdiklerini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna’daki krizin uluslararası hukuk temelinde çözülmesi, barış ve huzurun tesisi ve kalıcı barış için de önemli bir misyon sunan Minsk Mutabakatı’na herkesin titizlikle uyması konusunda da daha önceden düşüncelerini bildiği için, bu konuda da hemfikir olduklarını ifade etti. Bölgesel ve uluslararası konulardaki bu temasları bundan sonrada sürdürme ve krizlere çözüm üretmede ortak adımlar atma noktasındaki gayretleri gördüklerini anlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye ile Rusya arasında karşılıklı güvene dayalı ilişkilerin ve gelişen iş birliğinin, iki ülkenin yanı sıra tüm bölgenin barış huzur ve istikrarına da katkıda bulunacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, açıklamasını şöyle tamamladı: “Bu duygu ve düşüncelerle sözlerime son veriyorum. 5. ÜDİK Toplantısı’nın iki ülke arasında gerek bölge, gerek bölgeler arası sorunların çözümünde birçok fayda getireceğine inanıyorum.”
TÜRKİYE, ALMANYA’DAN SONRA RUSYA’NIN İKİNCİ BÜYÜK TİCARET ORTAĞI
Rusya Devlet Başkanı Putin de yaptığı açıklamada, Rusya’nın, Almanya’nın ardından Türkiye’nin ikinci büyük ticaret ortağı olduğunu vurgulayarak, “Ticaret hacmi artıyor, ilgili bakanlıklar ticaretin artırılması için gerekli çalışmaları yapacak. Millî paralarla ticaretin artırılmasına çalışıyoruz, finansal kurumları buna teşkil edeceğiz. Altyapı ve ulaştırmada ortak projeler istiyoruz” dedi. Rusya’da Türk müteahhitlerinin etkili olduklarını ve Soçi Olimpiyatları’nda 3 milyar dolarlık proje üstlendiklerini kaydeden Rusya Devlet Başkanı Putin, 4 milyon Rus turistin de Türkiye’ye geldiğini kaydetti. Putin, 2016 yılının da taraflar arasında “turizm yılı” olmasının planlandığını belirtti.
DEVLET BAŞKANI PUTİN: “AKKUYU’DA GÜVENLİK RİSKİ YOK”
Rusya Devlet Başkanı Putin Akkuyu Nükleer Enerji Santrali Projesi’ne ilişkin olarak, santralin inşasıyla ilgili olarak ne finansman ne de süre konusunda sorun olmadığını belirterek, “Projenin güvenliği konusunda da Fukuşima sonrası teknolojileri uygulanıyor. O yüzden güvenlik konusunda şüpheniz olmasın” dedi. Türkiye topraklarında Güney Avrupa tüketicileri için yeni bir enerji hattı kurulması konusunda da mutabakata varıldığını belirten Rusya Devlet Başkanı Putin şöyle konuştu: “Türkiye’nin enerji taleplerini karşılamaya hazırız. Yeni enerji hattı kurulmasında da yardımcı olacağız. Türk-Yunan sınırında bir gaz dağıtım merkezi oluşturulabilir.”
DEVLET BAŞKANI PUTİN: “DOĞALGAZDA 1 OCAK’TAN İTİBAREN YÜZDE 6 İNDİRİM SAĞLAYACAĞIZ”
Türkiye’nin enerji ihtiyaçlarının karşılanması için Mavi Akım Boru Hattı’nın kapasitesinin artırılması konusunda mutabakata vardıklarını ve Türkiye’ye ulaştırılan doğalgaz miktarında da 3 milyar metreküplük bir artışa gidilmesi yönünde tarafların anlaştığını belirten Rusya Devlet Başkanı Putin, “Türk ortaklarımızla enerji iş birliği ile ilgili, 1 Ocak itibarıyla doğalgaz fiyatlarında yüzde 6 indirim sağlayacağız. Buna yönelik görüşmelerimiz devam edecek” diye konuştu.
İKİ ÜLKE ARASINDA İMZALANAN ANLAŞMALAR
Basın açıklaması öncesinde iki ülke arasında; “Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş (BOTAŞ) ile Gazprom arasındaki mutabakat zaptı”, “Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü ve Rusya Federasyonu Enerji Bakanlığı Federal Devlet Bütçe Organizasyonu ‘Rusya Enerji Ajansı’ arasında enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımına ilişkin mutabakat zaptı”, “KOSGEB ile Rusya Federasyonu Kalkınma Bakanlığı arasında KOBİ’ler alanında işbirliği mutabakat zaptı”, “Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Rusya Federasyonu Atom Enerjisi Devlet Kurumu Rosatom arasında nükleer enerji ile ilgili alanlarda personel yetiştirilmesine yönelik mutabakat zaptı”, “Türk – Rus hükümetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu 13. Dönem Toplantısı Protokolü”, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Rusya Federasyonu Hükümeti arasında çalışma, sosyal güvenlik ve istihdama dair mutabakat zaptı”, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Rusya Federasyonu Hükümeti arasında cezai konularda adli yardımlaşma ve suçluların iadesine yönelik anlaşma” ile Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ve Rusya Ekonomik Kalkınma Bakanı Aleksey Ulyukayev arasında ortak bildiri ilgili bakanlarca imzalandı.
“ÜDİK ÇALIŞMALARINA ÇOK ÖNEM VERİYORUZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin’i iki yıl aradan sonra tekrar Türkiye’de misafir etmekten büyük bir mutluluk duyduğunu belirterek, “Sayın Putin’in bu ziyareti Türkiye Rusya ilişkilerindeki atılımın ve yakınlığın bir nişanesi olarak, 2010 yılında kurduğumuz Üst Düzey İşbirliği Konseyi çerçevesinde gerçekleşiyor. Türkiye olarak Konsey’e ve çalışmalarına çok önem veriyoruz. 5. ÜDİK toplantısını böylece tamamlamış bulunuyoruz. Geçen konsey toplantımızdan bu yana ikili planda hangi adımlar atıldı, hangi başlıklarda ilave gayret lazım, tüm bu hususları ilgili bakanların tespit ve izahatları çerçevesinde böylece gerçekleştirmiş olduk” dedi.
Daha sonra Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, konuğu Rusya Devlet Başkanı Putin onuruna Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda resmî akşam yemeği verdi.